De nieuwe cijfers van de banenafspraak zijn gepubliceerd. Sinds 2013 werken overheid en werkgevers aan het creëren van extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking. In 2024 is de eindstreep van 125.000 extra banen bereikt… tenminste, op papier. De resultaten geven aanleiding tot optimisme, maar ook tot reflectie. Want het verschil tussen formele dienstverbanden en tijdelijke oplossingen groeit. En met name de overheid blijft achter.
De cijfers in het kort
- In totaal zijn er eind 2024 164.795 banen gerealiseerd voor de doelgroep van de banenafspraak.
- De marktsector behaalde de afgesproken 90.000 extra banen, vooral via formele dienstverbanden (+81.000 t.o.v. 2012).
- Overheidswerkgevers realiseren 12.474 extra banen. Aanzienlijk minder dan de afgesproken 25.000.
- Het aantal mensen uit de doelgroep dat aan het werk is gegaan, stijgt tot 75.995. Zij werken gemiddeld meer uren dan de norm van 25,5 uur (de omvang van één baan voor de banenafspraak) per week, vandaar dat er minder werkende mensen zijn dan het aantal extra banen (89.616).
Je kan hier de ontwikkelingen van de banenafspraak tussen 2020 en 2024 vinden.
De toename in formele dienstverbanden is bemoedigend. Tegelijkertijd daalt het aantal banen via inleenconstructies zoals detachering. Dat vraagt om een kritische blik op hoe duurzaam en inclusief de gerealiseerde participatie werkelijk is.
De afspraak is gehaald. Maar is het systeem klaar?
De cijfers bevestigen iets wat wij in de praktijk al langer zien: het realiseren van aantallen is één ding, het borgen van kwaliteit en duurzame plaatsingen iets anders. In veel organisaties bestaan goede intenties, maar ontbreekt het aan passende structuren, helder beleid of voldoende handelingsvermogen bij professionals. Systemen zijn vaak ingewikkeld ingericht, terwijl juist eenvoud en mensgerichtheid nodig zijn.
Bij ZINZIZ zien we inclusieve arbeidsmarkten niet als eindpunt, maar als een voortdurend ontwikkelproces. Daarbij draait het niet alleen om het ‘hoeveel’, maar vooral om het ‘hoe’. Wat vraagt het van een team, van een leidinggevende, van de samenwerking tussen domeinen om werkelijke participatie te realiseren?
Hoe kunnen we dat realiseren?
ZINZIZ ondersteunt organisaties in de transformatie naar een effectieve, inclusieve praktijk. We versterken de uitvoering via teamontwikkeling, professionalisering, training en (wetenschappelijk) onderzoek. Denk hierbij aan:
- het begeleiden van uitvoerende teams in het sociaal domein;
- het ontwikkelen van opleidings- en begeleidingslijnen voor leidinggevenden;
- onderzoek naar duurzame plaatsing en werkplezier bij doelgroepmedewerkers;
- en het versterken van sturingsinformatie voor beleidsmakers en managers.
Vooruitkijken
De afronding van de banenafspraak in 2024 markeert geen einde, maar een overgang naar een nieuwe fase. Werkgevers blijven zoeken naar manieren om inclusief te werken. Professionals hebben behoefte aan houvast, ruimte en kennis. En het systeem zelf vraagt om vernieuwing.
Meer weten over hoe wij organisaties helpen bij inclusief werken en effectieve uitvoering? Neem contact met ons op via esther@zinziz.nl.
