Onderzoek naar het aanbod van onafhankelijke cliëntondersteuning

Aanleiding / context

De aandacht voor onafhankelijke cliëntondersteuning (OCO) is de laatste jaren flink toegenomen, zowel vanuit het Rijk als vanuit de uitvoerende organisaties. Onafhankelijke cliëntondersteuning is een gratis gemeentelijke voorziening die bestemd is voor iedereen die vragen heeft over levensdomeinen zoals:

• Zelfstandig leven
• Zorg en ondersteuning
• Participatie
• Wonen
• Onderwijs
• Werk en inkomen.

Een cliëntondersteuner is onafhankelijk en denkt mee en handelt in het belang van de inwoner, bijvoorbeeld door informatie te geven of mee te gaan naar afspraken.

Om het aanbod, de vindbaarheid en de kwaliteit van onafhankelijke cliëntondersteuning te verbeteren is in 2017 het Koploperproject Cliëntondersteuning van start gegaan, een initiatief van de VNG, Ieder(in) en de Koepel Adviesraden Sociaal Domein. Het ministerie van VWS financiert het project. De doelen van het koploperproject zijn het vergroten van het inzicht in de behoeften aan en het verbeteren van het aanbod, de vindbaarheid en de kwaliteit van onafhankelijke cliëntondersteuning. Inmiddels zijn 92 gemeenten Koplopergemeente of zijn dat geweest.

Een van hen is Koplopergemeente ’s-Hertogenbosch. Zij streven naar een betere match tussen behoeften onder inwoners en aanbod van onafhankelijke bij hulpvragen en contact met de gemeente. Dit doen zij in een samenwerkingsverband met onder andere de gemeente ’s-Hertogenbosch, gehandicaptenplatform ’s-Hertogenbosch, de koepel seniorenraad, Door&Voor, MEE De Meent Groep en de Cliëntenraad Participatiewet. Bijzonder aan Koplopergemeente ’s-Hertogenbosch is dat hun speerpunt de onafhankelijke cliëntondersteuning in de context van de Participatiewet is.

ZINZIZ doet in opdracht van Koplopergemeente ’s-Hertogenbosch onderzoek naar het aanbod van onafhankelijke cliëntondersteuning binnen de gemeente en de behoefte hieraan onder inwoners. Op deze manier ontstaat inzicht in hoeverre deze op elkaar aansluiten en hoe de match tussen beide verbeterd kan worden.

Onze aanpak

We pakken het onderzoek in twee fasen aan. In de eerste fase brengen we het aanbod in kaart, in de tweede de behoefte onder inwoners.

• Aanbod van OCO in kaart brengen: Dit doen we door een combinatie van desk research (internet en publicaties), het netwerk van de samenwerkingspartijen in de projectgroep te benaderen en vervolgens de snowball sampling methodiek toe te passen op elk van de gevonden partijen. Dat betekent dat we elke organisatie die tijdens deze ‘zoektocht’ in beeld komt spreken over wat zij doen, maar ook over andere organisaties die cliëntondersteuning aanbieden, die wij vervolgens ook weer bellen met dezelfde vragen.
• Behoeften aan ondersteuning in kaart brengen: Om inzicht te krijgen in de behoeften die inwoners van ’s-Hertogenbosch hebben aan cliëntondersteuning zetten we allereerst twee enquêtes uit en interviewen we vervolgens 30 inwoners om diepgaander kwalitatief inzicht in hun behoeften te krijgen.

Het geheel vatten we samen in een rapportage met mooie infographic.