Wel of niet willen? Een vraag met een meerstemmig antwoord
Wat betekent het als iemand niet aan het werk wil gaan? Alleen al het stellen van deze vraag is niet vanzelfsprekend. In organisaties waar we komen worden mensen die niet aan het werk willen gaan regelmatig geclassificeerd als ‘niet-willers’. De vraag wat er achter het ‘niet-willen’ ligt, lijkt daarmee overbodig geworden.
Die vraag is echter wel degelijk relevant. Mensen zijn namelijk niet in simpele categorieën te vangen, en dat geldt ook voor de categorieën ‘willers’ of ‘niet-willers’. Om hier meer begrip van te krijgen, laten we ons inspireren door de theorie over het ‘meerstemmige zelf’ van psycholoog Huber Hermans. Hermans beargumenteert dat we als mens niet bestaan uit een soort onveranderlijke essentie (‘ik ben nou eenmaal zo’) die losstaat van zijn omgeving. Als mens voeren we een voortdurend innerlijk dialoog tussen verschillende stemmen in onszelf waarmee we verschillende standpunten en perspectieven innemen. Zo kan het zijn dat je rondom werkhervatting een innerlijke dialoog voert tussen de strenge stem van je moeder die zelfs met hoge koorts aan het werk zou gaan, en de stem van een goede vriend die elke verkoudheid aangrijpt om op de bank te blijven liggen. Uiteraard zijn er nog veel andere stemmen te bedenken die in jou doorklinken, zoals maatschappelijke stemmen en de stemmen van je collega’s.
Interessant aan de theorie van het meerstemmige zelf is dat het laat zien hoe er achter elke eigen, individuele uitspraak, keuze of actie de stemmen doorklinken van velen anderen. Er ontstaat ruimte voor andere manieren van denken, doen en voelen, door met die ‘anderen’ het goede innerlijke gesprek aan te gaan, en bewust te zijn van dominante stemmen en welke stemmen je meer of minder aandacht geeft. Op die manier kan er échte verandering plaatsvinden in iemands motivatie om bijvoorbeeld (terug) aan het werk te gaan.
Wil jij het goede gesprek leren voeren met de verschillende stemmen in jezelf? Of wil je leren hoe je anderen daarin kan ondersteunen, zoals werkzoekenden? Neem dan contact op met onderzoeker/adviseur/trainer Stefanie via stefanie@zinziz.nl.