Geschreven door: Anne Wermers
Of we de mug niet té plat willen slaan, werd ons afgelopen week vriendelijk verzocht. Zo kunnen onderzoekers namelijk achterhalen waar broedplaatsen zijn van ziekteverwekkende muggen. De neiging om de mug helemaal plat te slaan zit dus blijkbaar in ons. Maar dit geldt niet alleen voor muggen.
We willen het liefst veel dingen platslaan: muggen, dat lekkere stukje biefstuk. Maar we doen dit ook graag in ongrijpbare sociale contexten, met begrippen, methoden en werkwijzen. We hebben de neiging om in deze ongrijpbare contexten op zoek te gaan naar simpele antwoorden: zwart of wit, hoog of laag, goed of fout. Deze gedachtegang zien wij ook vaak terug in onze trainingen. Wat regelmatig gebeurt is dat deelnemers in groepjes uit elkaar gaan, beginnen met een oefening en dan om bevestiging vragen bij de trainer: ‘Is dit goed?’ of ‘Klopt dit wat we hebben opgeschreven?’. Mensen hebben behoefte aan antwoorden, duidelijkheid, houvast. We willen graag weten welke antwoorden en handelingen goed zijn en welke niet. Een hele logische en menselijke behoefte, maar een behoefte die niet altijd helaas bediend kan worden. En dat is misschien maar beter ook.
In het sociaal domein en specifiek bij complexe onderwerpen zoals gedragsverandering, implementatietrajecten of gespreksvoering is het niet altijd zo simpel als goed of fout. Er is binnen ons werkveld namelijk vaak niet een eenduidig antwoord voor een bepaalde situatie. De situaties zijn nooit hetzelfde en de mensen met wie je te maken hebt zijn ook nooit hetzelfde. Er is daardoor niet één gouden regel. Elke vraag die je stelt en ieder antwoord dat je geeft heeft echter wel voor- en nadelen. Het gaat er dus om dat je keuzes, beslissingen en gedrag linkt aan een doel. Jezelf (en anderen) de vraag stellen: “Is het helpend of hinderend (in het bereiken van het doel)?” levert namelijk veel meer op dan de vraag “Is het goed of fout?”.
Hoe je zo efficiënt mogelijk kan inspelen op de situatie en welke afwegingen je daarin maakt, daar zit de winst en dat staat dan ook centraal in onze trainingen. Er bestaat daarin geen goed of fout en er worden zeker geen muggen (te) platgeslagen. Dus waar jullie vorige week werd verzocht werden om de mug niet té plat te slaan, probeer dat ook in je werk niet altijd (soms is het natuurlijk wel erg fijn en ook nuttig) te doen. Dit keer niet om broedplaatsen van ziekteverwekkende muggen te achterhalen, maar om jezelf uit te dagen om de voor- en nadelen te zien en de complexiteit te omarmen.
Benieuwd geworden? Neem dan gerust contact met me op (anne@zinziz.nl).
