Afgelopen dinsdag hebben wij een interessante bijeenkomst bijgewoond van de VU en het Ben Sajet Centrum over het organiseren van vertrouwen. Zij onderzoeken hoe (een gebrek aan) vertrouwen soms kan verklaren waarom mensen wel of geen gebruik maken van geboden zorg. Vertrouwen gaat op de bijeenkomst over het geloof dat de ander goede intenties heeft, je belangen (h)erkent en de competenties heeft om hier rekening mee te houden (Kremer, 2023). Werken aan vertrouwen gaat in de praktijk vooral om ‘een stapje extra doen’ en aansluiten bij de leefwereld van cliënten. Dit is een uitdaging in de context waarop zorg georganiseerd en bekostigd wordt: protocollen, tijdsdruk en versnipperde samenwerking stellen grenzen aan de flexibiliteit van professionals en organisaties. Dit leidde tijdens de bijeenkomst tot interessante vragen: hoe kan een organisatie professionals faciliteren om in hun dagelijks werk ruimte te maken voor werken aan vertrouwen? Wat vraagt dit van de professional om de eigen balans te bewaken? Welke vaardigheden en bedrijfscultuur heeft een organisatie nodig?
Hoe wij bij ZINZIZ denken over en werken met ‘vertrouwen’
Vertrouwen als basishouding
Bij ZINZIZ zien wij vertrouwen als een belangrijke basis voor een sterke organisatie en professionals dit tot hun recht komen. Vertrouwen bevordert namelijk open communicatie en gezonde werkrelaties. Vertrouwen draagt bij aan werkplezier en bevlogenheid van iedereen binnen de organisatie, of het nou gaat om ondersteunende/uitvoerende professionals of managers. Vertrouwen speelt daarmee een belangrijke op alle niveaus van de professionele ontmoeting.
Tijdens trainingen van professionals bespreken we vertrouwen daarom als onderdeel van basishouding. Vertrouwen gaat hierbij alle kanten op: Dit gaat aan de ene kant over het reflectief vertrouwen in jezelf en in je eigen professionele kennis en vaardigheden. Aan de andere kant over het vertrouwen in de ander, zoals de client maar ook manager. Wanneer op alle niveaus sprake is van vertrouwen, draagt dit bij aan de effectiviteit van het werk: je handelt immers vanuit meer intrinsieke overtuiging, je doet wat je doen moet doordat je vertrouwt op het perspectief van de ander.
Werken aan vertrouwen binnen de organisatie
Ook houden wij regelmatig dialoogsessies bij opdrachtgevers, bijvoorbeeld over het bouwen aan vertrouwen binnen de organisatie. Een voorbeeld van een werkvorm is dat we deelnemers van tevoren uitnodigen om te reflecteren op hun eigen ervaringen: welke remmende en bevorderende factoren van vertrouwen herkennen zij in hun eigen werk? Wat betekent dat?
Wat is remmend voor vertrouwen?
- Onduidelijke rollen, taken en doelen
- Alleen over inhoudelijke dingen praten
- Eenrichtingsverkeer in verwachtingen
- Kritiek en (aan)klacht naar het verleden
- Reparatiereflex
Wat voedt vertrouwen?
- Doen wat je zegt, zeg wat je doet
- Op zoek gaan naar je eigen ongelijk
- Ook over proces, relatie en erkenning praten
- Wederkerigheid
- Benoemen behoefte en verzoek naar de toekomst
- Durven loslaten
- Het proces de tijd geven
Afwegingen maken vanuit vertrouwen
Het ervaren van vertrouwen heeft invloed op de afwegingen die professionals maken in hun professioneel handelen: wanneer zet ik een stap extra? Hoe ga ik om met situaties waarin ik niet meteen weet wat ik moet doen?
Voor het UWV hebben wij in 2021 onderzoek gedaan naar de afwegingen van hoe professionals en managers afwegingen maken bij re-integratie en jobcoaching. Uit het onderzoek blijkt dat professionals bij hun afwegingen vertrouwen op hun intuïtie en afwegingen vaak maken in een ‘split second’. Omdat heel veel verschillende factoren invloed hebben op dit keuzemoment, is het juist belangrijk om het proces van afwegen te vertragen. Dit maakt ruimte om te kijken naar welke factoren allemaal een rol spelen bij de afwegingen, en komt er ruimte voor reflectie over het maken van afwegingen. Dit draagt bij aan vakmanschap en vertrouwen in je eigen kunnen. Het bespreken van deze afwegingen met de klant draagt wederom bij aan vertrouwen in de klantrelatie. Vertragen en reflectie vraagt om ondersteuning vanuit organisaties, bijvoorbeeld in vorm van intervisie. Daarbij is het bijvoorbeeld waardevol om met elkaar te bespreken hoe je het werkproces inricht wanneer je afwijkt van de routine: welke prioriteiten hebben we met elkaar? Wanneer kies je ervoor om af te wijken van het beleid? Hoe kun je dit met elkaar toetsen?
Wil je meer weten over onze trainingen of onderzoeken of vraag je je af hoe je binnen je eigen organisatie zou kunnen werken aan vertrouwen? Neem dan contact met ons op via mail: info@zinziz.nl of bel 85 303 5995
