Recentelijk is ZonMw gestart met het programma MOOI in beweging. Dit programma richt zich op 6 wicked problems rondom bewegend Nederland. In 2022 heeft ZINZIZ onderzoek gedaan naar twee van deze wicked problems: Bewoners in aandachtswijken sporten minder en Kinderen en jongeren bewegen minder en hun motoriek gaat achteruit. Ons onderzoek spitste zich toe op het (beweeg)gedrag van jongeren en kinderen in aandachtswijken in Den Haag vergeleken met andere wijken in de stad.
MOOI in beweging pleit onder andere voor een systeemaanpak, waarbij er wordt gekeken naar de levensloop, de context waar kinderen zich in bevinden en de individuele mogelijkheden en belemmeringen die zij ervaren. Wij denken dat dit mooie uitgangspunten zijn om te kijken naar het probleem en zien vanuit ons onderzoek verschillende aanknopingspunten.
De levensloopbenadering
Een van de aandachtspunten is dat jonge kinderen graag bewegen, maar de intrinsieke motivatie afneemt naarmate zij ouder worden. In ons onderzoek keken we naar het beweeggedrag van kinderen (tussen 6 en 12 jaar oud) en jongeren (tussen de 12 en 18 jaar oud) en zagen we dit ook terug. Zo zagen we dat veel kinderen (ongeveer 80%) op een sport zitten, bijvoorbeeld voetbal of zwemmen, maar dit aandeel bij deelnemende jongeren nog maar 46 procent was. Veel jongeren gaven aan geen tijd of geen zin te hebben of het te duur te vinden om lid te zijn van een sportvereniging. Dus ook wij zagen verschillen in beweegmotivatie tussen kinderen en jongeren, waarin tegelijkertijd contextfactoren, zoals tijd en geld een rol spelen. Een reden om niet alleen naar intrinsieke motivatie te kijken.
De contextbenadering
Er is veel over context en bewegen te zeggen, bijvoorbeeld dat het hebben van tijd en geld belangrijk zijn om te kunnen bewegen. Wat we ook zagen was dat het weer ook een belangrijke contextfactor was. Op dagen met slecht weer bewegen kinderen en jongeren veel minder. Veel van hen zouden daarom graag in een gymzaal of andere sportfaciliteit willen kunnen bewegen. Kinderen uit aandachtswijken hebben deze wens overigens vaker dan leeftijdsgenoten uit andere wijken. Het is daarom van belang dat er ook bij slecht weer voldoende mogelijkheid blijft om te kunnen bewegen, bijvoorbeeld door het openstellen van gymzalen.
De factorenbenadering
Als laatste de factorenbenadering, waarin gekeken wordt hoe de externe factoren zoals sociale- & fysieke omgeving en beleid kunnen worden aangepast om jongeren meer te laten bewegen. Dit kan uiteraard ook om veel verschillende factoren gaan. Een daarvan is of en wat voor sportactiviteiten in de buurt georganiseerd worden. In Nederland wordt al veel georganiseerd om het beweeggedrag van jongeren te stimuleren, zo ook in verschillende buurten in Den Haag. Wij keken in ons onderzoek daarom naar de bekendheid met de georganiseerde sportactiviteiten in de verschillende buurten. Wat opviel is dat veel kinderen, jongeren en ouders niet bekend waren met de georganiseerde activiteiten in de wijk. Bovendien zagen we dat jongeren, in vergelijking met kinderen en hun ouders, een stuk minder enthousiast zijn over dit soort activiteiten. Ze geven aan dat de activiteiten vaak niet goed aansluiten bij hun behoeften en geven aan dat de georganiseerde activiteiten “drukker en gezelliger” moeten zijn. Jongeren zijn vaak wel geïnteresseerd in informele en spontane sport- en beweegactiviteiten, waarbij gedacht kan worden aan urban sports of een calisthenics park waar zo nu en dan een workshop plaatsvindt.
Om het beweeggedrag van kinderen en jongeren in aandachtswijken te verbeteren, moeten we dus kijken naar een breed scala aan interventies. Ons onderzoek onderstreepte daarbij het belang van het stimuleren van beweeggedrag dat makkelijk uitvoerbaar is zonder extra tijdsinvestering, zoals het stimuleren van fietsen over het nemen van de bus, het creëren van uitdagende speelomgevingen (met aandacht voor het doen van urban sports) en het aanbieden van aantrekkelijke betaalbare indoor sportmogelijkheden, vooral op dagen met slecht weer.
Meer weten over dit onderzoek of wil je eens met ons sparren over hoe ZINZIZ kan ondersteunen in onderzoek en interventies, zoals naar het beweeggedrag en behoeften van kinderen en jongeren? Neem vrijblijvend contact op, bijvoorbeeld met Anner@zinziz.nl | 06-40631394
