Bij ZINZIZ zetten wij ons met onderzoek in voor mensen die minder vanzelfsprekend meekomen in de samenleving, bijvoorbeeld op het gebied van (arbeids)participatie. Door middel van onderzoek willen we hun ervaringen, meningen en wensen in beeld brengen. Sommige doelgroepen zijn ‘moeilijk te bereiken’; ze zijn bijvoorbeeld niet in beeld bij instanties, hebben een latente hulpvraag, of hebben een negatief beeld van onderzoek. Dat brengt een grote uitdaging met zich mee: hoe bereik je de doelgroep van je onderzoek, als deze ‘moeilijk te bereiken’ is?
In verschillende onderzoeksprojecten hebben we ervaring opgedaan met het werven van doelgroepen waarbij het bereiken én motiveren om mee te doen met onderzoek extra aandacht vraag. In dit artikel delen we onze geleerde lessen.
Diverse wervingsmethoden en opzoeken van de doelgroep
Door verschillende methoden in te zetten vergroot je de reikwijdte van je werving. Werf daarom via uiteenlopende methoden, kanalen en materialen. Bijvoorbeeld niet alleen een flyer, maar ook een nieuwsbrief, advertentie of filmpje. Zo kan je meer mensen bereiken binnen de doelgroep.
Bedenk ook waar de doelgroep zich bevindt, zowel online als offline. Post je alleen je oproep via LinkedIn? Dan bereik je waarschijnlijk vooral professionals. Deel je het ook op Instragram of Reddit? Dan krijg je ook jongeren mee. Je kan ook mensen treffen op de fysieke plekken. Zoek uit waar de doelgroep zich bevindt en tref ze daar voor straatinterviews of organiseer activiteiten waar je verwacht dat jouw doelgroep op afkomt.
Houd oog voor toegankelijkheid
Toegankelijkheid betekent dat mensen gemakkelijk kunnen meedoen met het onderzoek. Bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een beperking of onzekerheid of negatieve ervaringen een rol spelen. Dit betekent dat de wervingsproducten zoals flyers of filmpjes toegankelijk zijn. Denk aan geschiktheid voor apps die contrast verhogen en alt tekst voor voorlees software. Denk ook aan ondertiteling en audiodescriptie bij filmpjes. Gebruik taal die aansluit bij de doelgroep en goed te begrijpen is. Twijfel je of jouw producten toegankelijk genoeg zijn? Consulteer ervaringsdeskundigen experts om het te laten testen. Vraag feedback en werk samen.
Ook bij het kiezen van je onderzoeksmethode kan je rekening houden met toegankelijkheid. Geef bijvoorbeeld verschillende opties waarop mensen hun ervaringen kunnen delen: waar voor de één het invullen van een online vragenlijst het meest laagdrempelig is, deelt een ander liever zijn verhaal in een persoonlijk gesprek. Geef mensen de mogelijkheid om aan te geven wat zij nodig hebben om mee te doen met bijvoorbeeld een interview: willen ze iemand meenemen of geeft het rust om extra tijd te nemen?
Sluit aan bij de motivatie van de deelnemers
Het bereiken van deelnemers is de eerste stap, vervolgens is het zake om hen te motiveren om mee te doen met het onderzoek. Vraag je daarom af: wat heeft de deelnemer eraan om mee te doen? Denk aan het uitwisselen van ervaringen met andere deelnemers bij een focusgroep, een bijdrage leveren aan onderzoek door het delen van je verhaal of het kunnen reflecteren op je eigen ervaringen. Hier kun je niet alleen in je onderzoeksmethode rekening houden, maar ook tijdens de werving.
Wanneer je inspeelt op de behoeften van deelnemers, kun je hen eerder motiveren om mee te doen. Bied bijvoorbeeld aan dat je informatie of handvatten deelt, zorg voor een passende vergoeding of cadeaubon of benadruk de meerwaarde van het delen van ervaringen voor het verbeteren van een probleem of vraagstuk. Zorg er ook voor dat je een mogelijk drempel weghaalt voor mensen, door een simpele ‘call to action’ in je oproep te plaatsen en deelname simpel te maken.
Wees niet bang om af te wijken van het plan
Zelfs als je van tevoren een prachtig plan hebt staan en met allerlei scenario’s rekening hebt gehouden, kan de respons tegenvallen. Houd de respons tussendoor in de gaten en evalueer kritisch wat de verschillende wervingsactiviteiten opleveren. Hiervoor kan het helpen om een logboek bij te houden. Gebruik de informatie om bij te sturen. Bedenk nieuwe manieren, plekken en kanalen die je kansrijk lijken.
Tot slot: werving kost tijd
Je weet nooit van tevoren hoe het zal lopen, maar als je 1 ding zeker weet: werving kost tijd! Zorg dat je dit vanaf het begin incalculeert en betrek indien nodig ervaringsdeskundigen bij het opstellen van je plan.
We zijn benieuwd: hoe bereiken jullie je onderzoekspopulatie? Hebben jullie andere lessen?
Of heb je een vraag voor ons over onderzoek bij ‘moeilijk te bereiken’ doelgroepen?
Laat het weten in een bericht naar stef@zinziz.nl of bel 06 – 42134202
