Onderzoek naar regionale samenwerking Werk & Inkomen en GGZ

Aanleiding / context

Om de samenwerking tussen GGZ en Werk & Inkomen binnen arbeidsmarktregio’s een extra impuls te geven, heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) in 2017 een financiële impuls beschikbaar gesteld. Doel van de ze stimuleringsregeling is de kwaliteit van de ondersteuning van mensen met psychische aandoeningen duurzaam verhogen met als aandachtspunten:

Het combineren van klachtenreductie en optimale arbeidsparticipatie
Samenwerking tussen de domeinen GGZ en Werk & Inkomen structureel in de werkprocessen opnemen.

Gemeenten, UWV en GGZ-instellingen in 31 arbeidsmarktregio’s sloegen de handen ineen en ontwikkelden een plan van aanpak om in hun regio de samenwerking invulling te geven. Gedurende de eerste impulsperiode van twee jaar werd duidelijk dat er aanvullende aandacht nodig was voor de borging en inbedding van de samenwerking. Het ministerie van SZW en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) hebben vervolgens voor nog één jaar aanvullende gelden vrijgemaakt.

ZINZIZ voerde in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onderzoek uit naar landelijke trends en patronen in de samenwerking en de borging en inbedding van de samenwerking in deze 31 regio’s.

Het onderzoek 2017-2019

Samen met het Verwey-Jonker Instituut volgden we de projecten in de 31 regio’s in de eerste twee jaar en brachten het opstarten, het verloop en de impact van de samenwerking tussen organisaties binnen Werk & Inkomen en binnen de GGZ in kaart. We deden dit aan de hand van kwalitatieve dataverzameling en vertaalden deze naar conclusies en adviezen rondom de samenwerking. Zo interviewden we projectleiders, en namen interactieve groepsinterviews af met de projectgroepen .

Om optimale kennisdeling te borgen brachten we deze inzichten in bij vijf landelijke kennisdelingsbijeenkomsten, georganiseerd door de Programmaraad. De bevindingen gaven we weer in een tussenrapportage en een eindrapportage, voorzien van infographics. Ook vertaalden we de conclusie en adviezen naar concrete en praktisch toepasbare hulpmiddelen. Een mooi voorbeeld daarvan is het perspectiefwisselspel . Een praktisch, leuk en vooral effectief hulpmiddel om de samenwerking een impuls te geven door eens in de schoenen te gaan staan van de samenwerkingspartners en hun perspectief en krachtenveld te ervaren.

Het onderzoek 2019-2020

In de loop van de eerste twee jaar bleek dat er aanvullende aandacht moest komen voor verdere borging en inbedding van de samenwerkingen tussen GGZ en Werk en Inkomen. Zodoende kwam er een aanvullende impuls van één jaar en deed ZINZIZ ook naar deze fase onderzoek. Het onderzoek had twee doelen:

Inzicht krijgen in de effecten van de activiteiten op de samenwerking, de kwaliteit van de dienstverlening aan cliënten en de arbeidsparticipatie van cliënten met psychische kwetsbaarheid.
Inzicht krijgen in werkbare en niet-werkbare elementen rondom regionale inbedding en borging op de volgende elementen:

- continuïteit in de tijd;
- inktvlek in de regio;
- inbedding binnen de betrokken regio’s;
- spreiding naar zoveel mogelijk cliënten en uitbreiding naar diverse doelgroepen;
- commitment op uitvoerend niveau, op beleidsniveau én op bestuurlijk niveau;
- overstijgen van het niveau van een (tijdelijk) project.

In aanvulling op het onderzoek van de eerste twee jaar zijn in dit onderzoek ook vele stakeholders geïnterviewd, waaronder zorgverzekeraars, bestuurders en directies van gemeenten, GGZ en UWV en cliëntenorganisaties. Dit zorgde voor een bredere kijk op het onderwerp.

Ook dit onderzoek sloten we af met een eindrapportage voorzien van infographics. Bovendien ontwikkelden in samenwerking met de projectleiders en de programmaraad een handreiking (routekaart) met praktische tips en handvatten voor verdere borging en inbedding.